قیلوله

* پیامبر خدا(ص) افراد یک جامعه را به سرنشینان یک کشتی تشبیه فرموده اند که اگر یکی از آنان گوشه ای از کشتی را سوراخ کند، نه تنها خود ، که به دیگران نیز آسیب می رساند و همگان باید از کار او جلو گیری کنند.

* «امر به معروف» پیش از « نهی از منکر» است.خداوند به آدم فرمود از این ها بخور و بنوش سپس فرمود از این پرهیز کن.

شرایط

1- شناخت حلال و حرام:  «ان یکون عالما بالحلال و الحرام...»

2- گرفتار نفس خود نباشد: «فارغاً عن خاصه نفسِه...»

3- خیرخواه، مهربان و رفیق بودن: « ..ناصحاً لِلخُلقِ رحیماً لهم رفیقاً بهم..»

4- دلسوز بودن: «...داعیا لهم باللطف..» با لطافت بر خورد نکند نه با خشونت.

5- شناخت اخلاق مردم: «...عارفا با تفاوت اخلاقهم، لینزل کلا بمنزلته بصیرا بمکر النفس و مکائد الشیطان..»[1]

6- صبور باشد:  بعضی از چوب ها با یک ضربه نمیشکنند؛ اما با ده ضربه شکسته می شوند.

7- انتقام نجویید: «...لا یکافئهم...»

8- شکایت نکنید:  «...ولا یشکو...» در محضر دیگران از آن شخص شکایت نکنید تا موجب غیبت شود.

9- دعوت با عمل: «کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم» ، «اتامرون الناس بالبر و تنسون أنفسکم.»

10- شخصیت دادن: هر گز با توهین و تحقیر و در حضور دیگران نمی توان کسی را به کار نیک جذب کرد.

11- تعصب نباشد:  «...ولا یستعمل الحمیه...»

12- با توجه شخصیت افراد : گاهی به یک نگاه تند و گاهی بصورت غیر مستقیم و...

13- مواظب نفس باشد: «...بصیرا بمکر النفس..» کار نفس است، ولی خیال می کند بندگی خدا را می کند.

14- زمینه سازی: مناسب است شرائطی فراهم شود تا براحتی تذکرات امر و نهی ما مؤثر واقع شود.

15- «...وحسن البیان»  شیوه ملایم و نرم در سخن گفتن و پرهیز از تندی و عصبانیت یکی از شیوه های امر به معروف و نهی از منکر است.قرآن خطاب به موسی می فرماید: «فقولا له قولا لیّناً»

16- جلب اعتماد                                                     17- با نظارت و توجه                                             18- رعایت ادب

منابع:

1- کتاب احکام آموزشی پسران(محمود اکبری)«ص206»

2-بیانات حجت الاسلام و المسلمین قرائتی در تلویزیون.تاریخ بخش:08/08/93.